Kluski śląskie – z dziurką czy bez dziurki?

Kluski śląskie, znane także jako gumiklyjzy czy też kartofelmelklezy, słyszał o nich chyba każdy. Wpisane są na listę produktów tradycyjnych aż w dwóch województwach – śląskim i opolskim. Bez nich nie może obejść się tradycyjny ślonski łobiod.  Jak kulać idealne kluski śląskie? Czy mają być z dziurką czy bez dziurki?

Ślonski łobiod na warsztatach w Nikiszowcu.

Kluski śląskie – z dziurką czy bez dziurki?

To niebywałe, że proste, tradycyjne danie, jakim są kluski śląskie może obrosnąć w różne legendy. Słyszeliśmy o tym, że po raz pierwszy pojawiły się w Raciborzu w 1241 roku, a gospodynie w obronie miasta rzucały nimi w mongolskiego najeźdźcę, Inna legenda mówi, że wymyślono je dla hajerów, czyli górników, ponieważ miały dłużej trzymać się w żołądku, i tym samym bardziej sycić, niż same ziemniaki. Wreszcie wiele razy słyszeliśmy pytanie czy kluski śląskie powinny być z dziurką czy bez dziurki. Odpowiedź jest oczywista, prawdziwe kluski śląskie to spłaszczone kulki z dziurką w środku.  Dlaczego z dziurką? Po pierwsze dlatego, że wtedy szybciej i bardziej równomiernie się gotują, a po drugie dziurka jest wgłębieniem na podawany z potrawą sos.  Niektórzy dodają jeszcze jeden powód – kluski z dziurką wyglądają dużo atrakcyjniej.

Jak zrobić tradycyjne kluski śląskie?

Cała filozofia polega na wyborze dobrych ziemniaków. Ziemniaki muszą być bardzo mączne, dzięki temu będą dobrze łączyć się z mąką i nie będą rozpadać się podczas formowania i gotowania. Obrane ziemniaki gotujemy, ale uważamy, żeby ich nie rozgotować. Mogą być lekko niedogotowane w środku, ale nigdy rozgotowane. Ziemniaki odcedzamy i odstawiamy do osuszenia na co najmniej 20 minut, maksymalnie godzinę. Nie przykrywamy ich, niech będzie cyrkulacja powietrza, która wspomoże ich osuszanie. Po suszeniu przeciskamy je przez praskę do ziemniaków i ubijamy np. w misce tak, aby miały jednorodną strukturę. Wycinamy nożem 1/4 masy ziemniaczanej i wsypujemy dokładnie tyle mąki, ile wycięliśmy masy. Wszystko dobrze mieszamy, także wyjętą masę ziemniaczaną, doprawiamy solą do smaku. Jeżeli użyłeś mącznych ziemniaków i ich nie rozgotowałeś, ciasto powinno się bez problemów połączyć. Jeżeli tak nie jest dodaj 1-2 jajka w zależności od potrzeb, dokładnie tak samo jak w przepisie na słowackie haluszki. Z ciasta uformuj niewielkie, płaskie kulki, palcem zrób małą dziurkę. Kluseczki wrzuć do osolonego wrzątku i gotuj dopóki nie wypłyną.

W kuchni śląskiej popularne są też czarne kluski, nazywane także szarymi i polskimi. Robi je się z ugotowanych i surowych ziemniaków.

Złote proporcje:
– 4/5 ugotowanych ziemniaków
– 1/5 mąki ziemniaczanej
– sól do smaku

Kulać prawdziwe gumiklyjzy uczył nas Ślązak z krwi i kości, kucharz i Michał Bałazy. Warsztaty z Michałem zorganizowała Śląska Organizacja turystyczna. Warsztaty odbyły się w Nikiszowcu, magicznej dzielnicy Katowic.

Wszystkie posty o kuchni śląskiej:
Kuchnia śląska

Wszystkie posty ze śląskiego:
Śląskie

Lubisz nasze przepisy? Będzie nam bardzo miło, jeżeli podzielisz się nimi ze znajomymi i zostaniesz naszym stałym czytelnikiem na blogu, Facebooku i Instagramie!